Sociaal domein

Toelichting wijziging

Verzamelbesluit / financiële rechtmatigheid

1.    Meicirculaire gemeentefonds 2020

De meicirculaire 2020 is verwerkt in de begroting. Een aantal mutaties waren reeds voorzien en begroot op hoofdtaakveld 0 bestuur en ondersteuning. Per saldo een neutrale wijziging.

2.    Nieuwe organisatie-eenheid concernzaken (BW-7672 )

De nieuwe organisatie-eenheid Concernzaken is ingericht. Ter dekking van de formatieve uitbreidingen wordt het budget voor juridische kosten met 37.000 euro verlaagd.

3.   Uitbreiding functieboek gedragswetenschapper (BW-7437 )

In het kader van de doorontwikkeling van sociale wijkteams wordt de personeelsformatie van de eenheid Uitvoering Sociaal met 1,0 fte uitgebreid met een gedragswetenschapper. Dekking komt voor 17.000 euro uit budget Wmo maatwerkdienstverlening.

4.   Septembercirculaire gemeentefonds 2020

De septembercirculaire 2020 is verwerkt in de begroting. We hebben met name i.v.m. de corona extra middelen ontvangen, waar ook extra uitgaven voor komen. Totaal 1,6 miljoen euro. Daarnaast zijn voor beschut werken incidenteel extra middelen ontvangen.

Diverse bijstellingen

5.   Samenkracht en burgerparticipatie

Op het taakveld samenkracht en burgerparticipatie is een incidenteel voordeel van 185.000 euro, grotendeels doordat diverse subsidies van voorgaande jaren lager zijn vastgesteld. Daarnaast zijn extra kosten gemaakt van 35.000 euro voor de noodopvang kinderen in verband met de coronacrisis.

6.   Coronacrisis - overbrugging zelfstandigen (BW-7768 )

Vanuit het Rijk ontvangt de gemeente middelen voor de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers (TOZO). De regeling heeft tot doel zelfstandigen tijdelijk in hun levensonderhoud te voorzien en een lening te verstrekken voor bedrijfskapitaal om hiermee hun bedrijf tijdens de coronacrisis in stand te kunnen houden. Inmiddels zijn 5 voorschotten ontvangen, van in totaal 8,5 miljoen euro. Deze bedragen zijn beschikbaar gesteld aan de gemeente Hengelo die de uitvoering van de TOZO in deze regio coördineert. Inmiddels heeft de gemeente Hengelo fors meer uitgekeerd dan de ontvangen voorschotten van het Rijk. Omdat het Rijk de gemeenten volledig compenseert voor de kosten van de regeling en de uitvoering hiervan verhogen wij zowel de baten als de lasten met 2,7 miljoen euro.

7.    Inkomensregelingen bijstand BUIG

Ten opzichte van de najaarsrapportage is het definitieve budget voor 2020 1,3 miljoen euro hoger en verwachten we dat de uitgaven 2,6 miljoen euro lager uitvallen. Per saldo een verbetering van 3,9 miljoen euro. Tegelijkertijd is door deze verbetering ook het verwachte bedrag uit de Vangnetregeling 3,3 miljoen euro lager. Per saldo is er dus een voordeel van 0,6 miljoen euro.

8.    Minimabeleid

In 2020 zijn maatregelen genomen om het geheel aan kosten van de minimaregelingen omlaag te brengen. Een aantal maatregelen hebben direct effect gehad, en daarnaast vallen de maandelijkse uitgaven lager uit. Dit levert een voordeel op van 200.000 euro. Daarnaast ontvangen we van de Stadsbank incidenteel een bedrag van 70.000 euro terug.

9.   Juridische advieskosten

Alle juridische kosten (onder andere over invordering) worden onder dit taakveld verantwoord. Het afgelopen jaar zijn met een aantal partijen complexe juridische procedures gestart. Dit betreft vooral Wmo gerelateerde procedures. Hiervoor zijn we verplicht externe juridische kennis in te huren. Dit heeft er mede toe geleid dat voor 2020 het budget overschreden is met 220.000 euro.

10.   Arbeidsparticipatie

Bij arbeidsparticipatie ontstaat een voordeel, door inkomsten van 60.000 euro als gevolg een subsidie en werkzaamheden voor derden. Daarnaast zijn er minder uitgaven van 170.000 euro. Er is minder uitgegeven door de vernieuwde toegang vanaf 1 maart 2020 en corona. Door corona kan er minder ingezet worden op individuele trajecten.

11.   Wmo

Bij Wmo verwachten we ten opzichte van de najaarsrapportage een nadelige bijstelling. Dit komt deels door een lager bedrag dat we ontvangen aan eigen bijdragen (circa 200.000 euro). Dit komt onder andere door het rijksbesluit om voor de maanden april en mei geen eigen bijdrage te innen en door lagere uitgaven als gevolg van de coronacrisis in de maanden maart en juni. Van het Rijk hebben we voor het niet innen van de eigen bijdragen in april en mei 130.000 euro compensatie ontvangen in de septembercirculaire, maar deze compensatie wordt verantwoord op het hoofdtaakveld 0 Bestuur en ondersteuning. Daarnaast zien we dat de uitgaven voor dagbesteding (Ondersteuning Maatschappelijke Deelname) flink hoger zijn dan we hadden verwacht bij de najaarsrapportage (500.000 euro). De verwachting was dat de uitgaven lager zouden blijven tijdens de pandemie, maar we zien dat vanaf augustus de uitgaven weer stijgen en zien dat ondanks de tweede coronagolf niet afnemen. Inclusief het bedrag dat aanbieders vanwege de corona aan continuïteitsbijdrage hebben ontvangen zijn de uitgaven voor 2020 nog altijd flink lager dan in 2019. Daar staat tegenover dat de uitgaven voor Ondersteuning Zelfstandig Leven (200.000 euro) en persoonsgebonden budgetten (200.000 euro) wel lager uitvallen dan begroot. Per saldo heeft dat een effect van circa 300.000 euro op een totaal aan begrote Wmo-uitgaven van circa 23 miljoen euro (= 1,3%).

12.   Jeugdwet

Bij de uitvoering van de Jeugdwet is sprake van een positieve bijstelling . Dat komt vooral doordat de uitgaven voor verblijf (de zogenaamde dakjes) lager uitvallen dan de prognose in de najaarsrapportage (300.000 euro). Daarnaast hebben we als gevolg van een eindafrekening bij het gedwongen kader over 2019 een bedrag van 150.000 euro terugontvangen. Ook bij de persoonsgebonden budgetten verwachten we ca. 50.000 euro minder uit te geven.  Daar staat tegenover dat de uitgaven voor geestelijke gezondheidszorg voor jongeren (J-GGZ) en het landelijk transitie arrangement (LTA) wel hoger lijken uit te vallen dan de eerdere prognose (200.000 euro). Per saldo heeft dat een effect van circa 300.000 euro op een totaal aan begrote Jeugdzorg-uitgaven van circa 34 miljoen euro (= 0,9%).

13.    Coronacrisis - continuïteitsbijdrage zorgaanbieders

De continuïteitsbijdrage voor Wmo- en Jeugdzorg aanbieders als gevolg van de coronapandemie komt uit op 1,6 miljoen euro. Dat betekent een negatieve bijstelling van 200.000 euro ten opzichte van de najaarsrapportage.

14 .   Wmo/ Jeugd taakstellingen

Dit is de openstaande taakstelling.
Naast de aanvullende rijksbijdrage en geëffectueerde maatregelen uit Maatregelenplannen 1 en 2, bij elkaar ter waarde van 2,8 miljoen euro structureel is een aantal maatregelen uit Maatregelenplannen 1 en 2 nog niet afgerond. Deze hebben in 2020 wel geleid tot een afname van de uitgaven. Denk hierbij aan de doorbraakmethode (ruim 2 miljoen euro) en intensivering  toezicht (ruim 200.000 euro) Daarnaast is Maatregelenplan 3 opgesteld en daarvan zijn de eerste effecten al in 2020 zichtbaar (met name op het gebied van kwaliteitsoptimalisering).

In 2020 is daardoor sprake van een kostenreductie van circa 2,5 miljoen door allerlei getroffen maatregelen. Daarmee hebben we feitelijk het bedrag ingelopen ter hoogte van de taakstelling. Ondanks deze maatregelen zien we dat de zorgkosten in de Jeugd en Wmo nog harder stijgen dan we met de huidige maatregelen hebben kunnen besparen.

15.    Beschermd wonen

Bij beschermd wonen zien we vooral de tweede helft van dit jaar een toename van het aantal cliënten en daarmee de uitgaven. De groei in kosten wordt verklaard door groei van het aantal cliënten met psychische problematiek én door groei van zwaardere problematiek. Bij de overige kosten voor beschermd wonen is sprake van een onderbesteding. De begroting 2020 wordt met 800.000 euro opwaarts bijgesteld. Dit bedrag kan worden opgevangen binnen de beschikbare bestemmingsreserve voor Beschermd wonen, waardoor het geen effect heeft op het begrotingssaldo van de gemeente.

16.   Maatschappelijke opvang

Bij Maatschappelijk Opvang (MO) realiseren we een transformatie met de Integrale Ketenaanpak MO, waarbij we de druk op de opvang verminderen. Doelstelling is de instroom in de opvang te beperken en de uitstroom te verbeteren. Dit is een meerjarig traject. In 2020 is de druk op de opvang nog hoog en dus ook de kosten, waardoor het budget 2020 wordt overschreden. Deze kosten worden onttrokken aan de bestemmingsreserve voor Beschermd wonen en Maatschappelijke opvang , die hiervoor bedoeld is. Dit is verantwoord op hoofdtaakveld 0 Bestuur en ondersteuning. De mutatie is daarmee per saldo neutraal.

17.   MO Brede aanpak dak- en thuisloosheid

Voor de brede aanpak dak- en thuisloosheid van het ministerie van VWS, Binnenlandse Zaken en SZW heeft de centrumgemeente Almelo een plan van aanpak ingediend met een begroting. De landelijke aanpak loopt tot eind 2021. Het Rijk heeft besloten de centrumgemeente Almelo voor de uitvoering van het plan van aanpak in 2020 en 2021 een eenmalige financiële impuls van in totaal 472.000 euro te verstrekken. Dit is gedaan in de Meicirculaire 2020. De uitvoering van het plan van aanpak door centrumgemeente Almelo sluit aan op de Integrale ketenaanpak MO, dat tot eind 2020 loopt. Voor de brede aanpak dak- en thuisloosheid zijn in 2020 wel kosten gemaakt door de uitvoerende partijen, maar nog niet geboekt en betaald door de gemeente. Voorgesteld wordt het incidentele budget over te hevelen naar 2021.

18.    Vrijval reservering coronacompensatiepakket Wsw

In de septembercirculaire 2020 van het gemeentefonds was 891.000 euro gereserveerd voor coronacompensatie uitvoering Wsw. Op basis van besluitvorming van Soweco GR is 419.000 euro compensatie benodigd. Dit betekent dat 472.000 euro kan vrijvallen ten gunste van het begrotingssaldo.